ชนิดคำในภาษาจีน 汉语词类
ชนิดคำในภาษาจีนมี 13 ประเภท ดังนี้
- 名词 (míng cí) คำนาม
- 代词 (dài cí) คำสรรพนาม
- 动词 (dòng cí) คำกริยา
- 助动词 (zhù dòng cí) คำกริยานุเคราะห์
- 形容词 (xíng róng cí) คำคุณศัพท์
- 数词 (shù cí) คำบอกจำนวน
- 量词 (liàng cí) คำลักษณะนาม
- 副词 (fù cí) คำวิเศษณ์
- 介词 (jiè cí) คำบุพบท
- 连词 (lián cí) คำสันธาน
- 助词 (zhù cí) คำเสริม
- 叹词 (tàn cí) คำอุทาน
- 象声词 (xiàng shēng cí) คำเลียนเสียง
- 名词 (míng cí) คำนาม คือ คำที่ใช้แสดงชื่อของคน สัตว์หรือสิ่งต่างๆมี 7 ชนิด ดังนี้
- คำนามธรรมดา 一般名词 เช่น หนังสือ (书) ปากกา (笔) โทรศัพท์ (手机) โต๊ะ (桌子)
- คำนามเฉพาะ 专有名词 เช่น ประเทศจีน (中国) ประเทศไทย (泰国) กรุงเทพฯ (曼谷) ครูจาง (张老师) จังหวัดขอนแก่น (孔敬府)
- คำนามแสดงหมวดหมู่ 集体名词 เช่น มนุษยชาติ (人类) ชนชาติ(民族) ภูเขาลำธาร (山川)
- คำนามเชิงนามธรรม 抽象名词 เช่น ความรัก (爱情) ความคิด (思想) วัฒนธรรม (文化)
- คำนามแสดงทิศทางตำแหน่ง 方位名词 เช่น นอก(外) ใน (内) บน (上) ซ้าย(左) ตะวันออก (东)
- คำนามแสดงเวลา 时间名词 เช่น ปี (年) เดือน (月) วันนี้ (今天) วันจันทร์(星期一)
- คำนามแสดงสถานที่ 处所名词 เช่น โรงเรียน (学校) ธนาคาร (银行) ห้องสมุด (图书馆)
2. 代词 (dài cí) คำสรรพนาม คือ คำที่ใช้เรียกแทนคำนาม คำกริยา คำคุณศัพท์ คำบอก
จำนวนหรือคำคำกริยาวิเศษณ์แบ่งออกเป็น มี 3 ชนิด ดังนี้
- บุรุษสรรพนาม 人称代词 คือ สรรพนามแทนชื่อบุคคลหรือสิ่งต่างๆ
| ชนิด 类别 | เอกพจน์ 单数 | พหูพจน์ 复数 |
| สรรพนามบุรุษที่ 1 | ฉัน (我) | พวกเรา (我们) |
| สรรพนามบุรุษที่ 2 | คุณ (你)、ท่าน (您) | พวกคุณ (你们) |
| สรรพนามบุรุษที่ 3 | เขา (你)、เธอ (她)、มัน (它) | พวกเขา (他们)、พวกเธอ (她们)、พวกมัน (它们) |
| อื่นๆ | ตนเอง (自己) คนอื่น (别人) ทุกคน (大家) | ตนเอง (自己) คนอื่น (别人) ทุกคน (大家) |
- ปฤจฉาสรรพนาม 疑问代词 คือ สรรพนามที่แสดงถึงการถามถึงบุคคลสรรพสิ่ง เหตุการณ์ เวลา สถานที่ ลักษณะและคุณสมบัติ รูปแบบวิธีการ จำนวน เป็นต้น
| ชนิด 类别 | ปฤจฉาสรรพนาม 疑问代词 |
| บุคคล | ใคร (谁) |
| สรรพสิ่ง/เหตุการณ์ | อะไร (什么) 、ไหน (哪) |
| เวลา | นานเท่าไหร่ (多久) 、ตอนไหน เมื่อไร (哪会儿) |
| สถานที่ | ที่ไหน ตรงไหน (哪儿、哪里) |
| รูปแบบ ลักษณะ คุณสมบัติ | อย่างไร (怎么) 、เป็นอย่างไร (怎样、怎么样) |
| จำนวน | เท่าไร (几、多少) |
| ระดับความเข้มข้น | เท่าไร (多)、 ขนาดไหน (多么) |
- นิยมสรรพนาม 指示代词 คือ สรรพนามที่ใช้สำหรับเจาะจงคน สิ่งของหรือต่างๆ
| ชนิด | ระยะใกล้ | ระยะไกล | ทั่วไป | เจาะจง |
| คน สิ่งของ เรื่องราว | 这、这个人、这件事 | 那、那个人、那件事 | 各、某、 其他、其它。 | 每、该、本。 |
| สถานที่ ตำแหน่ง | 这里=这儿 | 那里=那儿 | 各、某、 其他、其它。 | 每、该、本。 |
| เวลา | 这时、这会儿 | 那时、那会儿 | 各、某、 其他、其它。 | 每、该、本。 |
| คุณสมบัติ วิธีการ ระดับ | 这么、这样、这么样 | 那么、那样、那么样 | 各、某、 其他、其它。 | 每、该、本。 |
3. 动词 (dòng cí) คำกริยา คำที่แสดงอาการ การกระทำ พฤติกรรม การคงอยู่ เปลี่ยนแปลง การพัฒนา ความรู้สึกของบุคคลหรือสิ่งต่างๆ มี 6 ชนิด ดังนี้
- การกระทำ พฤติกรรม 动作、行为 เช่น กิน (吃) นั่ง (坐) นอน (睡觉) เรียน (学习) ทำ (做)
- การเปลี่ยนแปลง การพัฒนา 变化，发展 เช่น เกิด (生) ตาย(死) พัฒนา (发展) เปลี่ยนแปลง(变化)
- ความรู้สึกนึกคิด 心理活动 เช่น คิด (想) รัก (爱) ชอบ (喜欢) กลัว(怕) โกรธ (生气)
- ร้องขอ การสั่ง 使令 เช่น ให้ (ทำ ปฏิบัติ) (叫,让) ทำให้ (使) อนุญาต (批准) แจ้งให้ทราบ (通知) ห้าม (禁止) เชิญ (请)
- การวินิจฉัย ครอบครอง ดำรงอยู่ 判断，领有，存在 เช่น เป็น คือ ใช่ (是) มี(有) อยู่ (在) มีอยู่ คงอยู่(存在)
- ทิศทางการเคลื่อนไหว 趋向 เช่น ขึ้น (上) ลง (下) ไป (去) มา (来) กลับ (回) เข้า (进) ออก (出)
หากแบ่งตามบทกรรมได้หรือไม่ ในภาษาจีนมีอยู่ 2 ชนิด คือ
- สกรรมกริยา 及物动词 คือ กริยาที่สามารถมีบทกรรมได้
- เช่น กินข้าว (吃饭) ดื่มน้ำ (喝水)
ใส่เสื้อ (穿衣服) รู้สึกเสียใจ (感到伤心)
- เช่น กินข้าว (吃饭) ดื่มน้ำ (喝水)
- อกรรมกริยา 不及物动词 คือ กริยาที่ไม่สามารถมีบทกรรมได้
- เช่น ทำงาน (工作) พักผ่อน(休息)ใช้ชีวิต (生活) ออกเดินทาง(出发) ชนะ (胜利) ถ่ายรูป(摄影)
4. 助动词 (zhù dòng cí) คำกริยานุเคราะห์ คือ คำที่แสดงความสามารถ ความเป็นไปได้ ความจำเป็น ความปรารถนา ฯลฯ มี 5 ประเภท ดังนี้
| ชนิด 类别 | คำกริยานุเคราะห์ 助动词、能愿动词 |
| ทักษะ ความสามารถ | 会、能、能够、可以 |
| ความเป็นไปได้ | 会、能、能够、可以、可能 |
| สมควร | 应、应该、应当、该 |
| ความจำเป็น | 必须、得（děi）、要 |
| ความปรารถนา | 愿、愿意、情愿、甘愿、要、想、 敢、肯 |
5. 形容词 (xíng róng cí) คำคุณศัพท์ คือ คำที่แสดงคุณสมบัติหรือสภาวะของคน สิ่งของ
การกระทำหรือพฤติกรรม มี 2 ชนิด ดังนี้
| ชนิด 类别 | คำศัพท์ตัวอย่าง 例词 |
| สภาวะคุณสมบัติ หรือสภาวะของคน เรื่องราวหรือสิ่งของ | ดี (好)、 เลว(坏)、ขาว (白)、สีแดง (红)、ใหญ่ (大)、สวย (美)、สะอาด (干净)、ถูก (便宜)、แพง (昂贵) |
| สภาวะของการกระทำหรือ พฤติกรรม | เร็ว (快)、ช้า (慢) 、กล้าหาญ (勇敢)、 รีบเร่ง (匆忙)、จริงจัง (认真)、ตื่นเต้น (激动) |
6. 数词 (shù cí) คำบอกจำนวน คือ คำที่แสดงจำนวนและตัวเลข ดังนี้
- เลขจำนวนเต็ม (整数) เช่น ศูนย์ (零)、สี่ (四) 、ร้อย (百)、พัน (千)、 หมื่น (万)
- เลขเศษส่วน (分数) โดยโครงสร้าง x分之x แสดงเลขเศษส่วนโดยเลขที่อยู่ข้างหน้าเป็นส่วน เลขที่อยู่ข้างหลังเป็นเศษ เช่น 二分之一 (1/2)、三分之四 (3/4) 、百分之十七 (17﹪)
- เลขทศนิยม (小数) โดยจุดทศนิยมอ่านว่า 点 เลขที่อยู่ข้างหน้าจุดทศนิยมอ่านตามวิธีนับเลขส่วนเลขที่อยู่ข้างหลังอ่านทีละตัวเช่น 0.21 (零点二一) 3.14159 (三点一四一五九)
- เลขจำนวนผลคูณ (倍数) ใช้ลักษณนาม 倍 ตามหลังตัวเลขเพื่อแสดงผลคูณ เช่น 2 เท่า (两倍)、7.5 เท่า (七点五倍) 、1oo เท่า (一百倍)
- เลขประมาณ (概数) ใช้เลขติดกันสองจำนวน ส่วนเลข 9 กับ 10 และเลข 10 กับ 11 ไม่สามารถใช้ตามข้อนี้ได้ เช่น 一两天、两三本、十三四岁、七八个人
- ใช้ศัพท์แสดงการประมาณประกอบหน้าหรือหลังคำบอกจำนวน หน้าคำบอกจำนวน 大概十个、近四年、约两万泰铢 หลังคำบอกจำนวน 十多公斤、三天左右、一百来个公司 三十岁上下、十个以上、二十以内
- เลขลำดับ (序数)
- ใช้คำว่า 第 หน้าจำนวนเต็ม เช่น 第一、第二、第几
- การแสดงวัน เดือน ปี วันที่ เช่น 2020年6月13日星期日
- การแสดงระดับชั้น เช่น 头（等）二（等）
- การยกตัวอย่างตามลำดับก่อนหลัง เช่น 首先、其次、第三
- การเรียงลำดับรุ่นญาติพี่น้อง เช่น 大（哥）、二（弟）、老三
- การเรียงลำดับ เช่น 一（班）二（班）
- คำบอกจำนวนพิเศษ (半)
- ถ้าไม่มีเลขจำนวนเต็ม 半 ต้องอยู่หน้าลักษณนาม เช่น 半公斤 、半年
- ถ้าไม่มีเลขจำนวนเต็ม 半 ต้องอยู่หน้าลักษณนาม เช่น 三公斤半、 三年半
7. 量词 (liàng cí) คำลักษณะนาม คือ คำนามที่แสดงลักษณะของสิ่งต่างๆเพื่อใช้เป็นหน่วยนับของคน สิ่งของหรือการกระทำ แบ่งออกเป็น 2 ประเภท คือ ลักษณนามนับนาม (名量词)และลักษณนามนับการกระทำ (动量词)
- ลักษณนามนับนาม (名量词) มีมากมายหลากหลาย เช่น
- 个 （คน เกี่ยวกับคน） : 人、工人、同学、代表
- 条 （สาย เส้น ตัว สิ่งของหรือสัตว์ที่ยาวๆ） :河、路、鱼、裤子
- 棵 （ต้น พืชชนิดต่างๆ） :树、菜、白菜、植物、葡萄
- 张 （แผ่น ใบ สิ่งลักษณะแผ่นๆ） :桌子、纸、照片、脸、床
- 群 （ฝูง กลุ่ม） :一群羊、一群鸟、一群人、一群孩子
- 家（ร้าน แห่ง） :商店、饭馆、酒店、医院、公司
- 对（คู่） : 一对熊猫、一对夫妻、一对枕头、一对花瓶
- ลักษณนามนับการกระทำ (动量词) เช่น
- 次 （ครั้ง） : 去一次、试两次、问三次、看四次
- 回 （หน คราว ครั้ง） :去一回、试两回、问三回、看四回
- 遍 （รอบ） :看一遍、说两遍、听三遍
- 下 （ที） : 打一下、敲两下、踢四下
- 场（รอบ นัด） :下一场雨、下两场雪、踢三场球
- 顿（มื้อ ครั้ง） :吃两顿、打一顿、骂一顿
- 趟（เที่ยว） :去一趟、来两趟、跑三趟
8. 副词 (fù cí) คำวิเศษณ์ คือ คำที่ขยายคำกริยาหรือคำคุณศัพท์ ทำหน้าที่แสดงระดับเวลา ขอบเขต รูปแบบของกริยาอาการ การปฏิเสธ ความเป็นไปได้ น้ำเสียง ฯลฯ
| ชนิด 类别 | คำศัพท์ตัวอย่าง 例词 |
| แสดงระดับ | 很、非常、十分、挺、特别、稍微、比较、最、太、有点儿、更加、过于、格外、相当。 |
| แสดงน้ำเสียง | 也许、大概、或许、难道、偏偏、幸亏、居然、到底、几乎、好在、果真、明明、反而、只好。 |
| แสดงเวลา ความถี่ | 已经、正在、正、在、立刻、马上、曾经、刚刚、刚、将要、才、便、仍然、一直、终于。 |
| แสดงสถานที่ | 处处、到处、随处、遍地、四处 |
| แสดงขอบเขต | 都、总、共、总共、统统、只、仅仅、单、净、光、一律、就 |
| แสดงการเน้นย้ำ ยืนยัน ปฏิเสธ | 必、必须、准、的确、不、没有、没、未、别、莫、勿、不必（甭） |
| แสดงลักษณะอาการ | 单独、互相、亲自、依然、逐渐、大力、相继、偷偷、悄悄、渐渐 |
| แสดงความเกี่ยวข้อง | 越……越、又 |
9. 介词 (jiè cí) คำบุพบท คือ คำที่ทำหน้าที่เชื่อมหรือต่อคำ วางไว้หน้าคำนาม คำสรรพนามหรือคำชนิดใดชนิดหนึ่ง เพื่อแสดงเวลา สถานที่ ทิศทาง เป้าหมาย มูลเหตุ วิธีการ วัตถุประสงค์ การเปรียบเทียบหรือการตัดประเด็นอื่น
| ชนิด 类别 | คำศัพท์ตัวอย่าง 例词 |
| แสดงเวลา สถานที่ ทิศทาง | 在、自、自从、往、向、朝、从、由、离、趁、随着、沿着、向着、顺着、朝着、冲着 |
| แสดงเป้าหมายของ กริยาอาการ | 对、对于、关于、至于、和、跟、与、给、同、把、被、让、叫、将、替、连 |
| แสดงวิธีการ | 按照、依照、本着、凭着、凭、以、根据、靠、通过 |
| แสดงมูลเหตุและวัตถุประสงค์ | 因、因为、由于、以为、为了、为着 |
| แสดงการเปรียบเทียบ | 比、和、跟、同与 |
| แสดงการจัดประเด็นอื่น | 除了、除开、除去 |
10. 连词 (lián cí) คำสันธาน คือ คำที่เชื่อมโยงคำ วลี หรือประโยค
| ชนิด 类别 | คำศัพท์ตัวอย่าง 例词 |
| อยู่ตรงกลางเพื่อ เชื่อมคำหรือวลี | 和、与、跟、同、并、并且、及、以及、或、或者、而 |
| อยู่ข้างหน้าเพื่อ เสนอข้อความ | 不光、不但、不仅、不只、虽然、尽管、即使、因为、由于、既然、宁可、如果、要是、只要、不管 |
| อยู่ข้างหลังเพื่อรองรับ ข้อความข้างหน้า | 而且、甚至、何况、从而、因而、因此、所以、于是、然后、不如、但是、可是、不过、却、不然 |
11. 助词 (zhù cí) คำเสริม คือ คำที่ใส่ไว้หลังคำ วลี หรือประโยคเพื่อเสริมความหมาย หรือเสริมความสัมพันธ์ทางไวยากรณ์หรือเสริมน้ำเสียง (โดยปกติอยู่ลำพังไม่ได้โดยปกติจะมีตำแหน่งคงที่ในประโยค คำเสริมส่วนใหญ่มักออกเสียงเบา)
| ชนิด 类别 | คำศัพท์ตัวอย่าง 例词 |
| คำเสริมโครงสร้าง 结果助词 | 的（de）、地（de）、得（de） |
| คำเสริมอาการ 动态助词 | 着（zhe）、了、过（guo）、呢 |
| คำเสริมน้ำเสียง 语气助词 | 的、了、吗、呢、吧、啊、啦、嘛、呗、么、罢了、而已 |
12. 叹词 (tàn cí) คำอุทาน คือ คำที่เปล่งเสียงออกมาเพื่อแสดงการเรียก ตอบรับหรือความรู้สึกทางอารมณ์ เช่น
| คำอุทาน | ความหมายที่แสดง | คำเทียบภาษาไทย | ประโยคตัวอย่าง/คำแปลภาษาไทย |
| 啊 (a) | ประหลาดใจ ทึ่ง | โอ้ โอ้โห | 啊，长城太雄伟了。 โอ้โฮ กำแพงเมืองจีนยิ่งใหญ่เหลือเกิน |
| 哎 (āi) | ประหลาดใจ ไม่พอใจ | เอ้อเฮอ ฮ้า ฮ้าว | 哎，想不到你也来了。 อ้าว คิดไม่ถึงว่าเธอก็มาเหมือนกัน |
| 哎呀 (āi yā) | ประหลาดใจ ตกใจ | โอ้โฮ อุ๊ย | 哎呀，这种玫瑰真漂亮。 โอ้โฮ กุหลาบชนิดนี้สวยจริงๆ |
| 嗯 (èn) | ตอบรับ | ฮ่อ อือ เออ อืม | 嗯，我答应你的条件！เออ ฉันยอมรับเงื่อนไขของคุณ |
13. 象声词 (xiàng shēng cí) คำเลียนเสียง คือ คำที่เลียนแบบเสียงของวัตถุของวัตถุหรือกริยาต่างๆ เช่น
| คำเลียนเสียง | ภาษาไทยที่เทียบได้ | เสียงที่เลียนแบบ |
| 哈哈 | ฮ่าๆ | เสียงหัวเราะ |
| 轰隆/轰隆隆 | ครืนๆ เปรี้ยง โครมคราม ตูม ตูมตาม บึ้ม | เสียงฟ้าร้อง ระเบิด ปืนใหญ่ ฯลฯ |
| 汪汪 | บ๊อกๆ โฮ่งๆ | เสียงสุนัข |
| 哇哇 | ว้ากๆ แงๆ โฮ | เสียงร้องไห้ โห่ร้อง |
| 呼呼 | อู้ๆ วูดวาด | เสียงลมพัดแรง |
| 喵喵 | เมียวๆ | เสียงแมว |
| 嗡/嗡嗡 | หึ่งๆ หวี่ๆ | เสียงแมลงบินหรือเสียงเครื่องจักร |
ข้อมูลประกอบการจัดทำ
ฝ่ายวิชาการสำนักพิมพ์แมนดารินเอดูเคชั่น.คู่มือการเรียนการสอนภาษาจีน ฉบับปรับปรุง.(2558).กรุงเทพฯ:แมนดาริน.
เหยิน จิ่งเหวิน.ไวยากรณ์จีน ฉบับเปรียบเทียบ.(2555).กรุงเทพฯ:อมรินทร์.
https://www.suixinxuehanyu.com/cilei
