ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับขนบธรรมเนียมและประเพณีจีน 中国民俗常识

ความรู้ทั่วไปเกี่ยวกับขนบธรรมเนียมและประเพณีจีน 中国民俗常识

ขนบธรรมเนียมประเพณี เป็นสิ่งที่อยู่คู่กับการดำเนินชีวิตของผู้คนตั้งแต่อดีตจนถึงปัจจุบัน ซึ่งมีการสืบทอดวิถีชีวิตจากผู้คนในอดีตจนถึงปัจจุบันจนก่อเกิดเป็น ขนบธรรมเนียมประเพณีในปัจจุบัน

1.เทศกาลตามขนบธรรมเนียมประเพณีจีน 中国传统节日
   1.1 เทศกาลตรุษจีน  (春节 chūn jié)
          เวลาตามปฏิทินจันทรคติจีน
                     正月初一  วันที่ 1 เดือน 1
          ประเพณีอาหารการกิน
                     吃饺子、年糕  กินเกี๊ยว ขนมแป้งข้าวเจ้าเหนียนเกา
          กิจกรรมที่เฉลิมฉลอง
                     放鞭炮、放烟花、贴春联儿、贴窗花、贴福字、挂年画、舞龙舞狮、百年贺喜、发红包、逛庙会。

จุดประทัด จุดพลุ ติดคำอวยพรปีใหม่ ตัดกระดาษประดับหน้าต่าง ติดรูปอักษรฝู แขวนรูปภาพปีใหม่ เชิดมังกร เชิดสิงโต อวยพรปีใหม่ แจกอั่งเปา เที่ยวงานวัด
 
   1.2 เทศกาลหยวนเซียว  (元宵节 yuán xiāo jié)
          เวลาตามปฏิทินจันทรคติจีน
                     正月十五  วันที่ 15 เดือน 1
          ประเพณีอาหารการกิน
                     吃元宵(汤圆) กินขนมหยวนเซียว (ทังหยวน)
          กิจกรรมที่เฉลิมฉลอง
                     赏灯、吃元宵（汤圆）、猜灯谜、舞龙舞狮、逛庙会。ชมโคมไฟ กินขนมหยวนเซียว (ทังหยวน) ไขปริศนาโคมไฟ เชิดมังกร เชิดสิงโต เที่ยวงานวัด
 
   1.3 เทศกาลเช็งเม้ง (清明节 qīng míng jié)
          เวลาตามปฏิทินจันทรคติจีน
                     三月初八  วันที่ 8 เดือน 3
          ประเพณีอาหารการกิน
                     食“寒食”  กิน “หันสือ” (อาหารเย็น)
          กิจกรรมที่เฉลิมฉลอง
                     扫墓祭祖、“踏青”、放风筝  ไปกราบเซ่นไหว้ ทำความสะอาดหลุมศพบรรพบุรุษ “เหยียบสีเขียว” (เที่ยวเล่นตามชานเมือง) เล่นว่าว
 
  1.4 เทศกาลวันไหว้บ๊ะจ่าง (端午节 duān wǔ jié)
          เวลาตามปฏิทินจันทรคติจีน
                     五月初五  วันที่ 5 เดือน 5
          ประเพณีอาหารการกิน
                     吃粽子  ขนมบ๊ะจ่าง
          กิจกรรมที่เฉลิมฉลอง
                     吃粽子、赛龙舟 กินขนมบ๊ะจ่าง  แข่งขันเรือมังกร
 
  1.5 เทศกาลชีซี (七夕节 qí xī jié)
          เวลาตามปฏิทินจันทรคติจีน
                     七月初七  วันที่ 7 เดือน 7 (บ้างเรียกว่า 女儿节 และเรียกว่าเป็น วันแห่งความรักของจีน 情人节)
          ประเพณีอาหารการกิน
                     吃“巧食”  กินอาหาร “เฉี่ยวสือ”
          กิจกรรมที่เฉลิมฉลอง
                     穿针乞巧 ขอพรจากนางฟ้าทอผ้าให้ตนมีฝีมือเย็บปักถักร้อย
 
  1.6 เทศกาลวันสารทจีน (中元节 zhōng yuán jié)
          เวลาตามปฏิทินจันทรคติจีน
                     七月十五  วันที่ 15 เดือน 7
          ประเพณีอาหารการกิน
                     包子、馒头、水饺、时今水果 ซาลาเปา หมั่นโถว  เกี๊ยวน้ำ ผลไม้ตามฤดูกาล
          กิจกรรมที่เฉลิมฉลอง
                     祭祖 กราบเซ่นไหว้บรรพบุรุษ
 
  1.7 เทศกาลวันไหว้พระจันทร์ (中秋节 zhōng qiū jié)
          เวลาตามปฏิทินจันทรคติจีน
                     八月十五  วันที่ 15 เดือน 8 (นิทาน 嫦娥奔月)
          ประเพณีอาหารการกิน
                     吃月饼  กินขนมไหว้พระจันทร์
          กิจกรรมที่เฉลิมฉลอง
                     赏月、吃月饼 ชมดวงจันทร์ กินขนมไหว้พระจันทร์
 
 1.8 เทศกาลฉงหยาง (重阳节 chóng yáng jié)
          เวลาตามปฏิทินจันทรคติจีน
                     九月初九 วันที่ 9 เดือน 9
          ประเพณีอาหารการกิน
                     吃重阳糕、螃蟹、饮菊花茶、菊花酒 กินขนมฉงหยาง(ขนมชั้น) กินปู ดื่มน้ำชาเก๊กฮวย เหล้าเก๊กฮวย
          กิจกรรมที่เฉลิมฉลอง
                     登高、插茱萸、赏菊  ปีนเขา ปักต้นจูอวี๋ ชมดอกเก๊กฮวย
 
 1.9 ฉูซี (除夕 chú xī)
          เวลาตามปฏิทินจันทรคติจีน
               一年的最后一天 วันสุดท้ายของปี
          ประเพณีอาหารการกิน
吃年夜饭(团年饭、团圆饭) กินข้าวมื้อ “เหนียนเย่ฟั่น” (ซึ่งหมายถึงสมาชิกในครอบครัวทุกคนกินข้าวพร้อมหน้ากัน)
          กิจกรรมที่เฉลิมฉลอง
(北方)包饺子、(南方)做年糕、祭祖、吃年夜饭、熬夜守岁
 ภาคเหนือห่อเกี๊ยว ภาคใต้ทำขนมแป้งข้าวเจ้าเหนียนเกา กราบเซ่นไหว้บรรพบุรุษ กินข้าว “เหนียนเย่ฟั่น” นับถอยหลังวันขึ้นปีใหม่

ช่วงเปลี่ยนแปลง ดินฟ้าอากาศ 24 ช่วง 二十四节气
ตามวิธีการคำนวณปฎิทินจันทรคติจีน ทุกๆเดือนจะมีช่วงเวลาเปลี่ยนแปลงดินฟ้าอากาศ 2 ช่วง ดังนั้น ตลอดหนึ่งปีจึงมีช่วงเวลาเหล่านี้ทั้งหมด 24 ช่วง ได้แก่ 立春，雨水，惊蛰，春分，清明，谷雨；立夏，小满，芒种，夏至，小暑，大暑； 立秋，处暑，白露，秋分，寒露，霜降；立冬，小雪，大雪。冬至，小寒，大寒。

สิบสองนักษัตร 十二属相 (shí èr shǔ xiàng)
บางครั้งเรียกว่า 生肖 (shēng xiào) เป็นวิธีจดปีและคำนวณอายุของชาวจีนที่ถูกสืบทอดกันมานานโดย 12 นักษัตรมีดังนี้
ชวด-หนู (鼠) ฉลู-วัว (牛) ขาล-เสือ(虎)
เถาะ-กระต่าย(兔) มะโรง-งูใหญ่(龙 มะเส็ง-งูเล็ก(蛇)
มะเมีย-ม้า(马) มะแม-แพะ(羊) วอก-ลิง(猴)
ระกา-ไก่(鸡) จอ-สุนัข(狗) กุน-หมู (猪)

สี่สัตว์มงคล 四灵
สัตว์มงคลของจีนทั้งสี่ ได้แก่ มังกร(龙 lóng) กิเลน(麒麟 qí lín) หงส์(凤凰 fèng huáng) เต่า(龟 guī)
นอกจากนี้ยังมีสัตว์ที่ชาวจีนมีความเชื่อว่าเป็นมงคลเช่น ค้างคาว (蝙蝠) ออกเสียงคล้ายกับคำว่า ศิริมงคล (福) กระเรียน (鹤) แทนความหมายถึงความอายุยืน ปลา (鱼) ออกเสียงคล้ายกับคำว่า เหลือกินเหลือใช้（余） โชคดี เป็นต้น

เรียบเรียงโดย

ณรงค์ชัย จันทร์ปัญญา (ส.ค.64)

เอกสาร/ข้อมูลอ้างอิง 参考

ฝ่ายวิชาการสำนักพิมพ์แมนดารินเอดูเคชั่น. คู่มือการเรียนการสอนภาษาจีน ฉบับปรับปรุง. พิมพ์ครั้งที่ 2.กรุงเทพฯ : แมนดาริน, 2558.

二十四气节 ค้นหาได้จาก https://www.suixinxuehanyu.com/7ooo

中国传统节日 ค้นหาได้จาก https://www.suixinxuehanyu.com/8du8

• Facebook
• Twitter
• Line